Zeolit Toprak Düzenleyici

ÜRÜN ÖZELLİKLERİ

Topraksız Tarımda Zeolit Klinoptilolit

Bitkilerin daha iyi büyümesini sağlar

* Gübrenin verimliliğini arttırır

* bitkinin Verimi arttırır

* Bitkilerin kullanacağı besinleri korur

* Uzun vadede toprak kalitesini arttırır

* Özellikle kumsal topraklardaki besin ve su kaybını azaltır

* Katyon değişimi: Katyon selektivitesi (seçiciliği) esasına dayalı olarak katyonu diğer katyonlarla değiştirebilir.

* Yüksek KDK, Zeolit’i, bitkilerden değerli besini (Amonyum, Potasyum, Magnezyum, Kalsiyum ve diğer eser elementler) tutup yavaşça bırakması ile özellikle değerli kılar.

* Toprağın katyon değişim kapasitesini artırması sonucunda gübre ihtiyacını azaltır.

* Yağmurlarda kimyasal erozyonu minimuma indirir.

Daha verimli su kullanımı ve daha verimli gübre kullanımı sağlar. TUBİTAK –MAM tarafından 2001 Nisan ayında yapılan Doğal Zeolitler ve Uygulama alanları konulu seminerde aşağıdaki özellikler vurgulanmaktadır.
Zeolit klinoptilolit kullanımı ile amonyum(NH4+) iyonları kaybedilmeden uzun süreler toprakta muhafaza edilmekte ve bitkilerin yararına sunulmaktadır

Ayrıca zeolit klinoptilolitlerin amonyum (NH₄⁺⁾ iyonunu tutmaları ile toprak bu açıdan tamponlanmakta ve NH₄⁺ fazlalığının yaratabileceği sakıncalar önlenebilmektedir. Böylece; aşırı gübre kullanımı önlenerek tasarruf sağlanıp çevre kirliliği açısından daha emniyetli bir çalışma gerçekleştirildiği gibi, gübrenin etkin kullanımı nedeni ile ürün verimi de artmaktadır.

Zeolit / klinoptilolitsiz
1. N/K gübresinin toprak yüzeyine yayılması.
2. Uygulamadan sonra yapılan sulama buharlaşma yoluyla -nitrojenin amonyak gazi olarak kaybolması nitrojen kaybını azaltır
3. Sulama ile gübre bitkilerin kök bölgesine iner.
4. Bitkiler gereken gübreyi alır ve gübre kök bölgesinde kalmaya devam eder. Gübrenin bir kısmi erken kaçış sırasında kaybolur.
5. Kumlu toprak yüksek besin seviyelerini tutamadığı için kök bölgesinden dışarı büyük miktarda gübre çıkısı olur. (kaçış

Zeolit / Klinoptilolitli

1. a) Zeolit uygulamalı gübrenin toprağa yayılması; ya da
   b) Zeolit'li gübrenin yayılması (karıştırma ya da kaplama)
2. Zeolit serbest amonyağı emdiğinden daha düşük buharlaşma yoluyla kayba uğrama riski azalır
3. Sulama sayesinde gübre bitkilerin kök bölgesine iner ve gübrenin bir kısmi zeolite bağlı halde kalır
4. Zeolit'teki gübre, bitki tarafından ihtiyaç duyulana kadar kök bölgesinde kalır
5. Kaçış dolayısıyla gerçeklesen gübre kaybı azalır ve zeolit'ten gelen gübre, gübre ömrünü arttırır.
6. Toprakta uzun vadede ıslah gerçekleşir (CEC artar ve toprakta besin tutusu artar).

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi laboratuarında çalışan öğrenciler, geliştirdikleri projede 6 ay süren çalışma sonucu öğrenciler doğal zeolit klinoptilolit kullanarak sulamada en az yüzde % 50 tasarruf sağlanabileceğini kanıtladı, mısır üzerinde denenen proje başarılı oldu. Öğrencilerin geliştirdiği proje ABD dışında 58 ülkenin katıldığı olimpiyatta 769 proje arasından sıyrılarak çevre dalında 2. oldu.

2001-2002 yılları arasında Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde gerçekleştirilen bir dizi çalışmada, top-raksız yetiştirme ortamı olarak zeolit ve perlitin bitki gelişimi, bitkiler tarafından kaldırılan element miktarları ve yetiştirme ortamından yıkanan element miktarlarına etkisi incelenmiştir. Çalışmalarda bitkisel materyal olarak baş salata kullanılmıştır. Yetiştirme ortamı olar- rise perlit ve zeolitten oluşan 5 farklı ortam denenmiştir: (1) %100 perlit, (2) %75 perlit + %25 zeolit, (3) %50 perlit + %50 zeolit, (4) %25 perlit + % 75 zeolit ve (5) %100 zeolit. Yetiştirme ortamının bitkilerin potasyum alımına ve ortamdan yıkanan potasyum miktarına etkisi ile ilgili bulgular sunulmaktadır. Elde edilen sonuçlar, yetiştirme ortamına zeolit klinoptilolit ilavesinin bitkiler tarafından kaldırılan potasyum miktarını önemli derecede artırdığını, ortamdan yıkanan potasyum miktarını ise azalttığını ortaya koymuştur. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümünde Klinoptilolitin toprağın su rejimini düzelttiği, bitki besin maddelerinin yıkanmasını önlediği belirtilmiştir. Perlit, kum ve zeolit klinoptilolit köklendirme ortamı olarak karşılaştırmalı olarak denenmiş ve zeolit klinoptilolit ile köklendirmenin tartışmasız üstün olduğu görülmüştür.

BİLİMSEL ÇALIŞMA

LÖS TOPRAKLARINDA SU TUTULMASINI VE SÜZÜLMESİNİ ARTTIRMAK İÇİN ZEOLİT KULLANIMI

He Xiubin *, Huang Zhanbin

ÖZET

Zeolit klinoptilolitin katyon değiştirme kapasitesinde seçicilik özellikleriyle, gözenekli yapısına su depolaması ve yüzey adsorbsiyonuyla toprak düzenleyici olarak büyük bir potansiyele sahiptir. Burada ki çalışma da ince taneli kalkerli lös toprağa zeolit tozu uygulandı ve hem laboratuarda hem de tarlada işlenmiş toprağınkiyle normal toprağın su tutma kapasitesi ve yağmur suyunu tutma kapasiteleri karşılaştırıldı. Sonuçlar gösteriyor ki, zeolit klinoptilolitle işlenmiş toprak, normal toprakla karşılaştırıldığında süzülme miktarları, hafif eğimli arazide % 7-30 arsında olup dik yamaçlı arazide ise % 50 den daha fazladır. Ek olarak işlenmiş toprak aşırı kuraklıklarda toprağın nemini % 0,4-1,8, normal zamanda da % 5-15 arttırır. Bu nedenle, zeolit toprak akışını azaltır ve toprağı erozyondan korur. Üstelik şiddetli kuraklıklarda tarımsal ürünlerin su ihtiyacını sağlar. Sonuç olarak zeolit klinoptilolit, kurak tarımı için suyun verimli kullanımında uygulanabilen çok üstün özelliklere sahiptir.

Aşağıdaki tobloda ürün kullanım miktarları dekar başına kg olarak verilmiştir

ZEOLİT TOPRAK DÜZENLEYİCİ

BİLİMSEL ÇALIŞMA